არ ვიცოდი, რა უნდა მეთქვა დედაჩემისთვის, რომელმაც გუშინ ქმარი დამარხა. არც ის ვიცოდი გამიკეთებდა თუ არა დილით ნაწნავებს. ავდექი, მისი შეკერილი გვირილებიანი კაბა ჩავიცვი და სკოლაში წავედი. ალბათ ეგონათ სკოლას კიდევ ერთი კვირა მაინც გავაცდენდი, მაგრამ როცა დედას შავები აცვია, სახლი კი ცარიელია, სჯობს საღებავაქერცლილ მერხთან იჯდე და კლასელების ზურგს აკვირდებოდე.
მეორე გაკვეთილზე მოვიწყენ, გამახსენდება რომ მარტო დავრჩით, მერხზე მოწყენილ სახეს დავხატავ, მაგრამ ვერავინ შეამჩნევს. მერხებზე ხომ მარტო გულებს და სასიყვარულო ლექსებს ეძებენ, პასუხის მისაწერად.
...
რთულია სოფელში სევდა, ბევრი საქმეა. დღის ბოლომდე ისიც არ გახსოვს ვინ ხარ, ან იქნებ მე ვარ ასეთი. იმედია რომ დედაჩემიც ეგეთია, თორემ ასე ჩუმად მარტო ტკივილს ვერ გაუძლებს. დასაფლავებიდან მესამე დღეს ნინა უკვე ბოსტანში იყო, კვლებს შორის ადგილებს ასუფთავებდა, მეხუთე დღეს ბოსლიდან სიმღერის ხმაც მომესმა. მომეშვა ცოტათი, მეგონა დედა მალე აპატიებდა კიდეც მამას ასე წასვლას. მე მინდოდა რომ ეპატიებინა.
ერთ ზამთარს ძალიან რომ მოთოვა, დედამ და მამამ ერთად გაკვალეს გზები. ჩვენს სახურავს გადმოთოვლა არ სჭირდებოდა. თოვლი ცოტათი მოიყინებოდა თუ არა, თავისით ჩამოსრიალდებოდა. რაც ნინა ბაბუაჩემს ლოცავდა მაგ სახურავის გამო. ზამთარში გადმოთოვლის ტვირთი აგვაცილაო. ჩემს მუროს მაინც ვერ ავუშვებდი მაგ სიმაღლეზე, ხომ გული გამისკდებოდა ზევით რომ დამეგულებინაო. გზის გათოვლას რომ მორჩნენ, ძალით გამიყვანეს ეზოში საგუნდაოდ. მამას ეტყობოდა დაღლილი იყო, მაგრამ დედას გამო მოყინულ თითებს ითბობდა და მხიარულებას ჩვენთან ერთად აგრძელებდა. გუნდებს ძალით გვაცილებდა, ეგრე უცნაურად იცოდა სიყვარულის გამოხატვა. მაგ დღეს მივხვდი, მამას „იქ“ არავინ ეყოლებოდა.
...
მიხაკებს ვერ ვიტან. გასვენების ყვავილებია, კუბოს გვერდით რომ უნდა ააყუდო. თვითონ ყვავილიც ეგეთია, ხელოვნურს ჰგავს, სიცოცხლეს მოკლებული, მარტო სიკვდილის აღსანიშნავად რომ ცოცხლობს. მამას დაკრძალვაზეც, სულ მიხაკები მოიტანეს. ბოლო დღეს უკვე ოთახში ყვავილების ლპობის სუნი იდგა. დედას შავები ეცვა. სხვები ტიროდნენ და თავზე ხელს მისვამდნენ. არ მიყვარს როცა დავარცხნილ თმას მირევენ. გადავწყვიტე, ოთახში ჩავიკეტები და არ გამოვალ-მეთქი. ყველა რომ წავა მერე გამოვჩნდები, თმასაც ვერავინ ამიბურდავს, მიხაკებიც აღარ იქნება. მამა კი ისედაც აღარაა.
სირცხვილია ოთახში გამოკეტვაო, მეზობლის ქალმა. ვისი უნდა შემრცხვენოდა ვერ მივხვდი. კაბა გავისწორე და მიხაკებს ვუყურებ, ხანდახან დედაჩემსაც შევხედავ.
კარგი კაცი იყოო, შიგადაშიგ მესმის უცხოების ხმები. გულში ვეთანხმები და კუბოს ირგვლივ შემოწყობილი ყვავილების ყურებას ვაგრძელებ, ხანდახან დედაჩემსაც გავხედავ, ვამოწმებ.
ვიცი როცა მიხაკებს წაიღებენ, მაშინ მამაც უნდა გავაცილო. დედა მარტო დარჩება, სულ მარტო. მე კი ნაწნავის გაკეთება არ ვიცი.
...
დედა დიდ ხანს არჩევდა რომელი სურათი გაედიდებინა ოთახში დასაკიდელბად. სულ სამი სურათი გვქონდა, ბოლოს მაინც ყველაზე ძველი გაადიდა. მე მეორე უფრო მომწონდა, მაგრამ მე არავინ მეკითხებოდა. ეგ ბავშვების საქმე არაა.
დედას არ უხდება შავი ფერი, თავსაფარი კი მის ლურჯ თვალებს მალავს. მე კი არ მინდა დედამ თვალები დაფაროს. არც მამას ენდომებოდა. მამა აღარაა, მე კი არავინ შემეკითხება რა მინდა. ქალს ქმარი რომ მოუკვდება, უფლება აქვს არაფერი კითხოს შვილს, ეგრე მგონია.
ეზოდან ვუყურებდი როგორ არჩევდა მამას ტანსაცმელს, დაბალზეა ჩვენი ფანჯრები. დაკეცავდა, ზოგს პარკში აწყობდა, ზოგს კიდევ ყუთში. გადასარჩევი ბევრი არაფერი იყო. მაგრამ რაც იყო ნაწილი მეზობლის ქალებს დაურიგა, დაჭირდებათ თქვენს კაცებს სამუშაოზეო. ყუთები კარადის თავზე შეინახა.
ალბათ მეც რომ მომიკვდება ქმარი, მეც გადავარჩევ ტანსაცმელს და ზოგს მეც ეგრე შევინახავ ან საწოლის ქვეშ გადავმალავ. ღამ-ღამობით რომ გადმოვაწყო და ცრემლები გადავყლაპო.
ალბათ, მეც რომ მომიკვდება ქმარი, მეც დამავიწყდება ჩავუწნა ჩემს გოგოს თმა სკოლაში წასვლის წინ.
ალბათ, მეც რომ მომიკვდება ქმარი, ჩუმად ვილოცებ ძილის წინ და დაველოდები სიკვდილს.
...
მამა ყანიდან რომ ბრუნდებოდა მინდვრის ყვავილების ორი კონა მოჰქონდა. ცოტა დიდს დედას მისცემდა, მეორეს მე. ჩემს წილს, ორად გავყოფდი, ცოტა დიდს დედას მივცემდი, მეორეს ჩემთვის დავიტოვებდი.
მამა ყანიდან აღარ ბრუნდება. მინდვრის ყვავილების მთელ კონას დედას ვაძლევ. მის თვალებს ისევ თავსაფარი მალავს, მე კი იმედი მაქვს რომ ლურჯი თვალები სიხარულისგან ციმციმებს.
სარკის წინ ნაწნავის ჩემი ხელით გაკეთებას ვცდილობ. მესამე ჯერზე უკეთ გამომდის. ასე თუ გავაგრძელებ ზეგ დილით უკვე კარგად გავიკეთებ.
...
დედაჩემმა უსიტყვო იცოდა ბედნიერებაც და უბედურებაც. მამა რაც აღარაა მეც დედაჩემს დავემგვანე. ვზივართ მაგიდასთან, გამოვიტენით პირს მჭადით და მარილიანი ყველით, რამე რომ არ წამოგვცდეს. ასე დიდხანს ვერ გავძლებთ.
...
მეზობლის ქალები ამბობენ, რამე რომ არსებობდეს, ნინასნაირი ქალი მარტო არ უნდა დარჩენილიყოო.
ვერ ვხდები რას გულისხმობენ, მაგრამ ალბათ მართლები არიან. დედა მარტოობას ვეღარ გადაიტანს, მაგრამ ვერც ვეღარავის ამჩნევს ირგვლივ. ხანდახან მგონია რომ მეც დავავიწყდი. არ მინდა რომ დავავიწყდე, არც მამას ენდომებოდა.
მამას წასვლის შემდეგ, დედა სადილზე სანთლებს ანთებს, რაღაცებს ბუტბუტებს, ჩუმად, გაუგებრად და ბოლოს პირჯვარს იწერს. მგონი რომ მამას ელაპარაკება. მე პირს მჭადით და ბოსტანში მოკრეფილი მწვანილით გამოვივსებ, არ მინდა დედას ვუთხრა რომ მე ცოცხალი ვარ. მინდა თვითონ შეამჩნიოს.
...
მეერვე წელი მიილევა რაც მამა აღარაა.
მეერვე წელი მიილევა რაც ყველის და სიმინდის გასაყიდად დედა დადის ქალაქში, მაგრამ მეზობლის ქალებს ერთხელაც არ უთქვამთ რომ ნინამ იქ ვიღაც გაიჩინა.
ორღობეს ჩუმად ამოივლის და იცის რომ ჭიშკართან არავინ დაელოდება აციმციმებული თვალებით.
დედა ნელ-ნელა დაპატარავდა. მამას დღემდე ვერ აპატია ასე წასვლა.
ალბათ, მეც რომ მომიკვდება ქმარი, მეც ვერ ვაპატიებ.
...
მესიზმრება რომ დედაც თავს იკლავს. ვეღარ უძლებს მარტოობას და მიდის. ნაწნავები მეშლება და თმაგაწეწილი ვდგავარ კუბოსთან. ვუყურებ მიხაკებს და ვგრძნობ როგორ მისმევს ყველა თავზე ხელს.
სიზმარში მიხაკების დამპალი სუნი მცემს.
თავს ძალას ვატან და ვიღვიძებ. გაღვიძებული ვგრძნობ რომ ახლაც მარტო ვარ. ვამოწმებ, იქნებ სიზმარი ახდა.
დედა ოთახში საწოლის კიდეზე ჩამომჯდარი უყურებს ყუთს და ბუტბუტებს, ჩუმად და გაუგებრად, ბოლოს პირჯვარსაც იწერს, მგონი რომ ახლაც მამას ესაუბრება.
დედა ვერ მამჩნევს. მეც ვბრუნდები საწოლში, იმ ფიქრით რომ ჩემი სიზმარი მალე ახდება, თუ უკვე ახდენილი არაა.
...
დედაჩემი მხოლოდ თვითმკვლელ ადამიანებს უყვარდებოდათ. ერთ დღესაც ადგნენ და ნელ-ნელა მიატოვეს ნინა. ჯერ დედამ, მერე დებმა, ბოლოს მისმა მურომაც.
დედაჩემის ბედი ყოფილა თვითონაც თვითმკვლელი ადამიანები ყვარებოდა. კარადის თავზეც მხოლოდ მათ სურათებს ინახავდა. გადიდებით მხოლოდ მისი მუროს სურათი გაადიდა და ოთახში ჩამოკიდა. მგონი იცოდა რომ ის ბოლო ადამიანი იყო, რომელიც მისი ცხოვრებიდან თავისი ნებით წავიდა. ყუთებიც მხოლოდ მისი ნივთებით გაავსო.
დედაჩემის ბედი ყოფილა ისე ჩუმად წასულიყო, როგორც ყველა დანარჩენი მის ცხოვრებაში.
უკვე დიდი ხნის მარტო დარჩენილი ვიყავი, როცა სიზმარი ამიხდა. უკვე ნაწნავსაც თავისუფლად ვიკეთებდი.
მალე ოთახი მიხაკებით აივსება, მეზობლის ქალები იტყვიან რომ ნინა ასეთ ცხოვრებას არ იმსახურებდა. უკვე დიდი ვარ, თავზე ხელს აღარ გადამისმევენ. მაგრამ კუბოსთან მჯდარს ყველა მხარზე ხელს დამადებს და მეტყვის რომ ძლიერი უნდა ვიყო. მე კი ვერავის ვეტყვი რომ უკვე რვა წელი მიილია რაც დედა მკვდარია, მე კი მარტო.
მალე ოთახი მიხაკებით აივსება და ჩვენ შორის ყველაზე მშვიდი სახე ნინას ექნება. მან იცის რომ თუ რამე არსებობს, იქ მისი მურო დახვდება.
No comments:
Post a Comment